In de technische fiche van een warmtepomp zitten een heleboel cijfers, waaronder het vermogen en de energieklasse. Ook de SCOP en/of COP worden vermeld. Maar wat is dat nu precies? Het antwoord vind je in dit artikel.
Wat is de COP?
De COP (Coefficient Of Performance) geeft het rendement van een warmtepomp weer. Hoger is beter.
De COP is de verhouding tussen de geproduceerde energie en de verbruikte energie. Een COP van 5 betekent dat een warmtepomp 1 kWh elektriciteit verbruikt om 5 kWh aan warmte te produceren. 80% van de thermische energie is dus gratis.
De meest energiezuinige warmtepompen verbruiken weinig stroom om veel warmte te produceren, en hebben dus een hoge prestatiefactor.
Bij een vergelijking tussen toestellen is het wel belangrijk om dezelfde omstandigheden te nemen. Om de COP-waarde te berekenen voor geothermische warmtepompen gebruikt men doorgaans een brontemperatuur van 0 °C en een afgiftetemperatuur van 35 °C voor vloerverwarming of 55 °C voor radiatoren. Bij lucht/water warmtepompen gebruikt men meestal een buitentemperatuur van 7°C en afgiftetemperatuur van 35°C.
Wat is de SPF/SCOP?
De prestatiefactor of COP zegt eigenlijk weinig over het rendement van de warmtepomp in de echte wereld. Want in realiteit zijn er veel temperatuurschommelingen aan de energiebron en het afgiftesysteem doorheen het jaar.
Daarom werd de SPF (SeizoensPrestatieFactor) of SCOP (Seasonal COP) in het leven geroepen. Dit cijfer bekijkt het gemiddelde rendement over een volledig jaar.
Op een zachte herfstdag zal de seizoensprestatiefactor van een lucht-water warmtepomp hoger liggen dan op een ijskoude winterdag. Want er zit dan meer energie in de buitenlucht, terwijl de warmtevraag kleiner is.
Om deze reden verschilt de SPF/SCOP per regio. In het noorden van Scandinavië zal deze factor verschillend zijn van deze in het zuiden van Spanje. Voor België kijk je best naar de SCOP voor een gemiddeld klimaat.
Invloed van radiatoren/vloerverwarming
Ook het afgiftesysteem heeft een invloed op de SPF/SCOP.
Bij traditionele radiatoren ligt de circulatietemperatuur tussen de 50 en 60 °C. Vloerverwarming is een vorm van lagetemperatuurverwarming. De aanvoertemperatuur bedraagt 25 à 35 °C. Dat is beduidend lager dan bij radiatoren. De warmtepomp moet dus minder hard ‘werken’, waardoor het energieverbruik daalt en de SPF/SCOP stijgt.
PS: naast het afgiftesysteem zijn er nog andere zaken die het rendement bepalen, zoals de vermogensbepaling van de warmtepomp, de juiste boordiepte bij geothermische warmtepompen, enz. GeoTherma maakt steeds een voorstudie om deze zaken op punt te zetten.
Waarom is het warmtepomp rendement belangrijk?
Bij de aankoop van een nieuwe warmtepomp laten de meeste mensen zich leiden door de kostprijs. Toch is het rendement een belangrijke beslissingsfactor. Een hoog rendement biedt drie voordelen;
- Een lagere energiefactuur om je woning te verwarmen.
- Een kortere terugverdientijd van de investering.
- Een lagere milieu-impact, omdat er minder energie wordt verbruikt.
Warmtepomp rendementen vergelijken
Hieronder enkele richtcijfers voor de SCOP van twee type toestellen:
- Lucht-water warmtepomp: SCOP 4,4 – 5,1
- Geothermische warmtepomp: SCOP 5,5 – 6,0
Wat meteen opvalt is dat een geothermische warmtepomp een hogere seizoensprestatiefactor heeft dan een lucht-water model. Bovendien is er minder schommeling doorheen het jaar. De bodemtemperatuur is vrij stabiel, terwijl een lucht-water warmtepomp met meer temperatuurvariaties te maken krijgt. Geothermie heeft dus een hoger en constanter rendement.
ROI en terugverdientijd
Het hoge rendement van warmtepompen zorgt ervoor dat ze veel minder energie verbruiken dan een cv-ketel op aardgas of stookolie. Hierdoor betaalt deze investering zich snel terug. Leer hier alles over de terugverdientijd van warmtepompen.